ระบบ BOM คืออะไร? สำคัญกับร้านอาหารยังไง?

ในธุรกิจร้านอาหารนอกจากจะต้องควบคุมวัตถุดิบให้มีคุณภาพสดใหม่พร้อมเสิร์ฟแล้วนั้น อีกปัจจัยหนึ่งที่ร้านอาหารต้องให้ความสำคัญมากที่สุดคือการควบคุมต้นทุนวัตถุดิบ เพราะถ้าคำนวณต้นทุนต่อจานผิดพลาดอาจจะทำให้ร้านขาดทุนได้
ในบทความนี้จะพาไปทำความรู้จักระบบ BOM คืออะไร เครื่องมือที่จะช่วยให้ร้านอาหารจัดการได้ดียิ่งขึ้น ตัวช่วยในการคำนวณต้นทุนวัตถุดิบ และช่วยจัดการวัตถุดิบได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ระบบ BOM คืออะไร

Bill of Materials (BOM) คือรายการของส่วนประกอบวัตถุดิบและปริมาณที่ใช้ในการผลิตหรือประกอบอาหารทั้งหมดในแต่ละเมนู โดยที่ระบบ BOM จะช่วยให้ร้านสามารถทราบถึงวัตถุดิบและปริมาณที่ต้องใช้ต่อเมนู/ต่อจาน เมื่อทราบถึงส่วนประกอบที่ชัดเจนแล้วก็จะสามารถสต็อกวัตถุดิบได้ครบถ้วนและเพียงพอต่อความต้องการของลูกค้า

ตัวอย่างการผูกสูตรวัตถุดิบ

จากแผนผังข้างบนคือตัวอย่างโครงสร้างของการผูกสูตรอาหารของไข่เจียวหมูสับ 1 จาน โดยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ ในแต่ละระดับจะแสดงส่วนประกอบที่ใช้ในแต่ละขั้นตอน

ระดับ 0 คือผลลัพธ์หรือเมนูที่ทำสำเร็จพร้อมเสิร์ฟ

ระดับ 1 คือรายการส่วนประกอบทั้งหมดที่ใช้ในการประกอบอาหารสำหรับ 1 เมนู

ระดับ 2 คือการแยกรายละเอียดของส่วนประกอบและปริมาณที่ใช้ใน 1 เมนู

ความสำคัญของการผูกสูตร BOM ในร้านอาหาร

เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการสต็อก
เมื่อมีการผูกสูตรอาหาร ทางร้านก็จะสามารถติดตามการใช้วัตถุดิบและปริมาณที่ใช้ในแต่ละเมนู หากมีการใช้วัตถุดิบที่มากเกินไปหรือวัตถุดิบใกล้หมดสต็อกระบบจะแจ้งเตือนสินค้าเหลือน้อยทันที ร้านอาหารจึงทราบความเคลื่อนไหวของสต็อกได้แบบเรียลไทม์ และสามารถวางแผนในการสั่งซื้อวัตถุดิบในครั้งถัดไปได้อย่างเหมาะสม

ควบคุมต้นทุนวัตถุดิบ
ร้านอาหารสามารถคำนวณต้นทุนอาหารในแต่ละเมนูหรือแต่ละจานได้อย่างถูกต้อง เมื่อมีการคำนวณต้นทุนในแต่ละเมนูร้านก็จะตั้งราคาอาหารได้อย่างเหมาะสม และยังเปลี่ยนแปลงหรือปรับสูตรอาหารเมื่อวัตถุดิบขึ้นราคาให้สอดคล้องกับต้นทุนอีกด้วย

ควบคุมคุณภาพอาหาร
เมื่อมีการคำนวณปริมาณวัตถุดิบที่ต้องใช้ในแต่ละเมนูอย่างแม่นยำตามสูตรแล้วนั้น ร้านอาหารก็ไม่จำเป็นต้องตุนหรือสต็อกวัตถุดิบในปริมาณที่เยอะ ๆ เกินความจำเป็นจนทำให้เกิดความเน่าเสียหรือคุณภาพสินค้าลดลงไม่สดใหม่ การผูกสูตร BOM ยังทำให้อาหารทุกเมนูมีภาพลักษณ์และรสชาติที่เหมือนกันทุกจาน

วิเคราะห์ยอดขาย
นอกจากการผูกสูตรอาหารจะทำให้ร้านจัดการสต็อกได้อย่างมีคุณภาพและแม่นยำแล้วนั้นข้อดีอีกอย่างของการผูกสูตรคือสามารถตรวจสอบยอดขายให้สอดคล้องกับสต็อกที่มี ยกตัวอย่าง หมู 1 กิโล สามารถทำกะเพราได้ 10 จาน จานละ 50 บาท เมื่อหมูหมดสต็อก ยอดขายก็จะได้ 500 บาท หากสต็อกกับยอดขายไม่สอดคล้องกันเจ้าของร้านก็จะสามารถตรวจสอบหาสาเหตุที่สต็อกหายและยอดเงินที่ไม่ตรงตามสต็อกนั่นเอง

ข้อดีของ BOM ในร้านอาหาร

✅ติดตามวัตถุดิบได้ทันทีช่วยในการวางแผนจัดซื้อวัตถุดิบ
✅คำนวณต้นทุนได้แม่นยำสามารถตั้งราคาขายได้อย่างเหมาะสม
✅คุณภาพอาหารเหมือนกันทุกจาน
✅สามารถตรวจสอบยอดขายให้สอดคล้องกับวัตถุดิบ
✅เพิ่มกำไรให้ร้านอาหารจากการควบคุมต้นทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อเสียของ BOM ในร้านอาหาร

❎ต้องมีการกำหนดสูตรอาหารอย่างละเอียดและชัดเจน
❎ใช้เวลาในการบันทึกสูตรอาหารในโปรแกรม
❎ใช้เวลาในการเรียนรู้การใช้งานโปแกรม
❎การใช้งานซับซ้อนและต้องเข้าใจการทำงานระบบ
❎มีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นจากโปรแกรมและอุปกรณ์ POS

ต้องการนำระบบ BOM มาใช้ในร้านอาหารต้องเริ่มจากอะไร?

เลือกโปรแกรมให้เหมาะสมกับร้าน
ก่อนเริ่มต้นใช้ระบบ BOM หรือ การผูกสูตรอาหาร ร้านอาหารต้องเลือกหาโปรแกรมหรือซอฟต์แวร์ที่รองรับการผูกสูตรวัตถุดิบได้อย่างครบถ้วน และต้องรองรับการทำงานสำหรับร้านอาหารในส่วนอื่นๆ ได้ด้วย เช่น ระบบขาย ระบบจัดการโต๊ะ/คิว ระบบสต็อก ระบบเอกสาร/รายงาน ระบบ CRM เป็นต้น

กำหนดสูตรอาหารอย่างละเอียดและชัดเจน
ระบบ BOM คือการผูกสูตรวัตถุดิบไว้ในแต่ละเมนู ร้านอาหารต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับเมนูนั้นอย่างละเอียดและชัดเจน เช่น ราคาวัตถุดิบ ส่วนประกอบและปริมาณที่ใช้ต่อจานทั้งหมด เพื่อนำไปสู่ขั้นตอนการคำนวณต้นทุนอาหารและตั้งราคาขาย

ติดตามความเปลี่ยนแปลงของวัตถุดิบอยู่เสมอ
อัปเดตข้อมูลสต็อกและวัตถุดิบในระบบ BOM อย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากสต็อกวัตถุดิบมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การติดตามข้อมูลสต็อกอย่างละเอียดจะช่วยให้ร้านสามารถจัดซื้อวัตถุดิบได้ดีขึ้น ในบางโปรแกรมที่มีระบบสต็อกอยู่แล้วก็จะช่วยในการตัดสต็อกอัตโนมัติ ร้านอาหารเพียงแค่ต้องติดตามการเปลี่ยนแปลงของราคาวัตถุดิบเพื่อนำไปบันทึกในระบบ BOM เพื่อการปรับเปลี่ยนสูตรและกำหนดราคาให้เหมาะสม

ฝึกอบรมและเรียนรู้การใช้งาน
ร้านอาหารต้องเข้าใจการใช้งานระบบ BOM ให้ถูกต้องเพื่อนำไปใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่นการคำนวณต้นทุน การจัดการสต็อก การติดตามรายงานร้านอาหาร

ระบบ BOM หรือ การผูกสูตรวัตถุดิบเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญในการบริหารจัดการร้านอาหาร เป็นเครื่องมือที่ช่วยในการควบคุมการใช้วัตถุดิบและควบคุมต้นทุนวัตถุดิบได้เป็นอย่างดี อาจจะใช้เวลานานในการเตรียมข้อมูลรายละเอียดในแต่ละเมนู แต่การใช้ BOM จะส่งผลดีในระยะยาว ทำให้ร้านสามารถจัดการวัตถุดิบและตั้งราคาอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ร้านอาหารจึงนิยมในจำ BOM เข้ามาเป็นตัวช่วยในการจัดการร้านอาหาร สามารถต่อยอดและเติบโตได้ในตลาดที่มีการแข่งขันสูง

POSPOS โปรแกรมขายหน้าร้านที่ฟังก์ชันครอบคลุมร้านอาหาร รองรับการผูกสูตรอาหาร การเพิ่ม Topping และ จัดการสต็อก ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และยังช่วยให้ร้านอาหารทำงานได้อย่างเป็นระบบด้วยระบบการขายที่ยอดเยี่ยม รับออเดอร์ได้รวดเร็ว สามารถบันทึกโต๊ะและรายละเอียดออเดอร์ได้ทันที รายงานแดชบอร์ดที่อัพเดตความเคลื่อนไหวของร้านได้แบบ Real Time รองรับการใช้งานได้ทุกระบบปฏิบัติการ IOS, Windows, Android

บริษัท แอลไลด์ อิเลคตรอนิคส์ คอมพิวเตอร์ จำกัด ตัวแทนจำหน่ายระบบจัดการร้านค้า ที่จะช่วยให้การขายเป็นเรื่องง่าย ตอบโจทย์ทุกกิจการ ร้านค้าปลีก-ส่ง ร้านอาหาร ร้านกาแฟ ร้านบุฟเฟ่ต์
ด้วยฟังก์ชันที่สามารถจัดการร้านได้ตั้งแต่ระบบการขาย ระบบสินค้าคงคลัง ระบบพนักงาน ระบบรายงาน รองรับทั้งระบบ Windows และ Android สามารถปรึกษาการใช้งานของระบบก่อนเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของร้าน

สิทธิพิเศษเมื่อซื้อกับเรา

⭐️ ลงรายการสินค้าเบื้องต้น ฟรี

⭐️ ให้คำปรึกษาและแก้ปัญหาตลอดอายุการใช้งาน (ออนไลน์)

⭐️ ติดตั้งฟรี ไม่มีค่าบริการ (ออนไลน์)

⭐️ รับประกันตัวเครื่อง 1 ปี